Test kolumn głosnikowych Joseph Audio RM7XL - STEREOPHILE, marzec 2007.  
Jeff Joseph zawsze wywołuje poruszenie na corocznej wystawie Stereophile'a Home Entertainment Show. Niezależnie od tego, które kolumny wystawia, niezmiennie ma w swoim pokoju cudowny dźwięk. Oszukał już niejednego z autorów Stereophile'a, który myślał, że słucha flagowego Pearl'a, kiedy w rzeczywistości za kurtyną grały zestawy do montażu w ścianie. A konkurenci wydają się być z roku na rok bardziej zazdrośni o ten dźwięk na wystawie.

Moje doświadczenia z kolumnami Joseph Audio ograniczały się do demonstracji na wystawach, jako że ich ceny zawsze znacznie przekraczały mój samorzutnie narzucony pułap dla "niedrogich" kolumn, czyli obecnie 1.500 dolarów za parę. Pewnego dnia John Atkinson zaskoczył mnie sugestią abym na jakiś czas oderwał się od moich obowiązków z niedrogimi kolumnami i posłuchał ostatniej wersji podstawkowego, satelitarnego modelu Joseph Audio, RM7XL Special Edition . Ochoczo skorzystałem z okazji aby podłączyć RM7XL w moim zestawie.

Konstrukcja

RM7XL to unowocześniona wersja RM7si Signature Mk.2, którą zachwycali się na tych stronach Chip Stern i JA (przypis 1), i która zdobyła jako jeden z dwóch modeli tytuł kolumny roku 2002. Tak jak poprzednik, RM7XL ma 1-calową wysokotonową kopułkę z Sonatexu, 7-calowy głośnik niskośredniotonowy z metalową membraną i tunel bass-reflex. Jednak oprócz samej obudowy wszystko zostało zmienione w stosunku do RM7si Mk.2 - nawet głośniki. Cewka głośnika niskośredniotonowego jest teraz wykonana z powlekanego miedzią aluminium i jest o 50% dłuższa (ma długość 20 mm). Magnes jest też 50% większy, z nabiegunnikiem w kształcie litery T oraz wybrzuszoną tylną płytą nabiegunnika. Nowy, złożony z dwóch sekcji układ drgający wysokotonowej kopułki pochodzi z flagowego modelu Joseph Audio, Pearl, i posiada nową tylną komorę zaprojektowaną do pochałaniania energii z tyłu kopułki.

Podczas gdy pierwotne wersje kolumn zawierały firmowe zwrotnice Josepha'a "Infinite Slope", których zbocza o nachyleniu 120dB/oktawę zapewniały, że jakiekolwiek dzwonienie metalowej membrany głośnika niskotonowego było niesłyszalne, zwrotnica została przeprojektowana zupełnie od nowa i następnie dopracowana w szczegółach. Jak wyjaśnił mi Jeff Joseph, RM7XL stosuje się do standardowych priorytetów projektowych firmy: neutralna równowaga tonalna, pełna dynamiczna moc, szeroka pozioma charakterystyka kierunkowa i duża precyzyjnie zarysowana scena dźwiękowa.

Ustawiłem RM7XLs na moich sprawdzonych podstawkach Celestion Si, z centralnymi rurami wypełnionymi piaskiem i ołowiem. Jeff Joseph zasugerował, żebym słuchał kolumn ze zdjętymi maskownicami, co według niego powinno dać nieco większą przejrzystość bez zmiany równowagi tonalnej. Wypróbowałem kolumny na obydwa sposoby i się z tym zgadzam.

Brzmienie
Słuchałem wielu nagrań zanim zdecydowałem, które z licznych zalet najbardziej mi zaimponowały: zdolność do odkrywania kolejnych warstw szczegółów, informacji przestrzennych i brzmienia pomieszczenia w każdym nagraniu, niezależnie od gatunku muzycznego. Słuchając Requiem Johna Rutter'a w wykonaniu Timothy Seelig'a oraz Turtle Creek Chorale (CD, Reference RR57-HDCD), mogłem śledzić solowe linie wiolonczeli głęboko w miksie. W zmasowanych partiach chóralnych mogłem z osobna śledzić męskie i żeńskie głosy ponieważ harmoniczna struktura każdej grupy były odtworzona bardzo wyraziście. Holograficzna obecność sopranu Nancy Keith była tak rzeczywista, że miałem wrażenie iż mogę rozróżnić pomiędzy falami z jej głowy i z jej przepony, zależnie od wysokości śpiewanych nut. Mogłem bez trudu analizować jej technikę wibrato, a czyste wybrzmienia poszczególnych linii wokalnych pomagały mi wyobrazić sobie kształt pomieszczenia, w którym dokonano nagrania.

W utworze Earth Bow z płyty Christera Lindwall'a Rhizome (CD, Phono Suecia PSCD 154), wszystkie instrumenty takie jak puzon, elektryczna gitara, czelesta i perkusja były dokładnie rozmieszczone na szerokiej, głębokiej scenie. Kolumny zniknęły, pozostawiając czyste brzmienie sali nagraniowej, a mi pozostało rozkoszowanie się szczegółami i artykulacją transjentów w tym trudnym, nowoczesnym utworze. Możliwości RM7XL w dziedzinie odtwarzania transjentów - z błyskawiczną szybkością, ale bez szorstkości czy ostrości - sprowokowały mnie do poszukiwania nagrań z drewnianymi instrumentami perkusyjnymi. Kiedy w utworze "Aproximate" z płyty Franka Zappy You Can't Do That On Stage Anymore, Vol. 2: The Helsinki Concert (LP, Barking Pumpkin D124217) Ruth Underwood wykonywała na marimbie swoje pirotechniczne wyczyny, Joseph ukazał wszystkie szczegóły i zmiany wysokości dźwięku bez szorstkości.

Artykulacja transjentów szła ręka w rękę z dynamiką na niskich poziomach, której poziom dorównywał możliwościom znacznie droższych kolumn. W nagraniu Tomiko Kohjiba Transmigration of the Soul, z płyty Festival (CD, Stereophile STPH007-2), flet Carol Wincenc oraz klarnet Franklina Cohen'a miały idealną wysokość dźwięku, frazowanie, dynamikę, transjenty i wybrzmienia. Joseph'y wyróżniały się też rytmiczną spójnością. W nagraniu "How Am I Different," z płyty Aimee Mann Bachelor #2 or The Last Remains of the Dodo (CD, Superego SE 002) współbrzmienie werbla i talerza perkusisty Johna Sanda było melodyjne, zwarte i rytmiczne, a RM7XL odsłoniły wszelkie zawiłości miksu. Podobnie interakcja pomiędzy basem a bębnami w nagraniu "At Seventeen," z płyty Janis Ian Between the Lines (LP, Columbia PC 33394), była zwarta i ścisła.

Możliwości Joseph'ów w dziedzinie dynamiki na wysokich poziomach były bez zarzutu. W 40-letnim, elektronicznych majstersztyku Mortona Subotnick'a, The Wild Bull (LP, Nonesuch H71208), syntezatorowe uderzenia wyłaniają się z ciemnej przestrzeni i rozciągają się na większość słyszalnego pasma. Mimo że znam to nagranie, pasaż fortissimo na otwarcie w wykonaniu RM7XL wywołał u mnie wstrząs. Bezprogowy bas Chrisa Jones'a na szalonym nagraniu "Bounce Terrain," z  La Tessitura (CD, Hojo HOJO110) Attention Screen, był czysty i wibrujący, z naturalnym dynamicznym atakiem, ale bez jakiegokolwiek zbędnego ocieplenia.

Nie napisałem niczego o równowadze tonalnej RM7XL bo nie potrafiłem doszukać się żadnego podbarwienia w którymkolwiek zakresie pasma z którymkolwiek z odtwarzanych nagrań. Szczególnie urzekło mnie odtwarzanie wokali. W nagraniu "We're Going Wrong," z płyty Cream z Royal Albert Hall: London May 2-3-5-6 2005 (CD, Reprise 49416-2), wokal Jack'a Bruce'a był ciepły, RM7XL szczegółowo oddały subtelne modulacje głosu Bruce'a w całym jego szerokim zakresie. Rozciągnięte i czyste wysokie tony Joseph'ów pozwoliły odtworzyć prawdziwe brzmienie Fendera Stratocastera Erica Clapton'a z koncertu (Byłem na koncercie, na którym nagrano większość tego zestawu.) W istocie wręcz pokochałem wszystkie nagrania gitary elektrycznej w wykonaniu RM7XL. W nagraniu "Becuz," z płyty Sonic Youth Washing Machine (CD, Geffen DGCD-24825), rozciągnięte i lśniące Fendery Jazzmaster Thurstona Moore'a i Lee Ranaldo były idealnie odtworzone przez Josephy.

I tak doszliśmy do jedynego zastrzeżenia dotyczącego tych klumn: ich głośnik wysokotonowy jest bardzo analityczny. Nie twierdzę, że miał on jakiś szczególny charakter, że wysokie tony były zbyt jasne czy ostre, ale jeśli w jakimś nagraniu lub komponencie systemu jest jakiekolwiek rozjaśnienie czy wysokotonowe zniekształcenie, RM7XL obnaży ten fakt. Ostrożne dobieranie sprzętu jest niezbędne.

Osiągi Joseph'ów w zakresie wyższego i średniego basu były też całkiem imponujące. Wszystkie nagrania Love Deluxe Sade (CD, Epic EK 53178) mają bas i bębny z syntezatora i wszystkie te linie basowe brzmiały przez RM7XL zwarcie, melodyjnie, wyraźnie, bez podbarwień czy przeciąganych wybrzmień. Pozostawię dla JA ustalenie jakie jest rozciągnięcie basu z tych kolumn, ale basowy bęben w nagraniu Ognistego Ptaka Strawińskiego w wykonaniu Antala Dorati i London Symphony (LP, Mercury Living Presence SR90226) brzmiał zwarcie, wibrująco, całkiem naturalnie, chociaż potężnejsze uderzenia nie zatrzęsły pokojem.

Koncert Skrzypcowy Davida Chesky'ego, z jego płyty Area 31 (SACD/CD, Chesky SACD288, CD layer), pokazał wszystkie mocne strony RM7XL. Kotły były melodyjne, a pogłos sali czysty. Znalazłem niskopoziomową linię fagotu, której nie dostrzegłem nigdy wcześniej, jak również subtelny dialog perkusji w tle. Bardzo rzeczywiste były struny pizzicato, ze wszystkimi niuansami pracy smyczka solisty Toma Chiu i harmoniczną strukturą jego skrzypiec. Dokładnie odtworzona obwiednia dynamiczna, harmoniczna spójność skrzypiec i odtworzony pogłos sali pozwalały poczuć się jak na prawdziwym koncercie.

Porównania
Żadna z kolumn, kóre miałem pod ręką nie była nawet zbliżona w swej cenie do Joseph'ów. Tak więc porównałem RM7XL z dwoma czołowymi zestawami podłogowymi Monitor Audio Silver RS6 oraz podstawkowymi Amphion Helium2.

Amphion był prawie równorzędny z Joseph'em pod względem rozdzielczości szczegółów, choć miałem wrażenie, że RM7XL więcej odkrywał w zakresie średnich tonów. Dynamika na niskich poziomach oraz artykulacja transjentów były z tej samej ligi. Wysokie tony z Helium 2 były nieco gorzej rozciągnięte, mniej szczegółowe i trochę słodsze niż w Josephie. Średni bas Amphiona był trochę cieplejszy.

Joseph RM7XL odkrywał też więcej szczegółów aniżeli Monitor Audio Silver RS6. Wysokie tony w RS6 były równie dobrze rozciągnięte, ale w Joseph'ie wydawały się delikatniejsze i bardziej wyrafinowane. Monitor Audio były cieplejsze w średnim basie, ale rozciągnięcie niskiego basu i dynamika na wysokich poziomach były dużo lepsze w RM7XL.

Podsumowanie
Ostatnie wcielenie najtańszych kolumn Jeffa Joseph'a, modelu RM7, to szczegółowy, wyrafinowany i pozbawiony podbarwień podstawkowy zestaw, który powinien pasować do każdego referencyjnego systemu, niezależnie od gustu muzycznego, a niepozorny i skromy wygląd powinien zyskać wysokie oceny u małżonek czułych na punkcie wystroju wnętrz. Jednak każdy kto by kupował parę tych kolumn powinien wybrać ostrożnie towarzyszący sprzęt, aby cały system był w stanie wykorzystać wszystkie zalety RM7XL Special Edition.

Przypis 1: John Atkinson pisał o pierwotnych RM7si w Stereophile'u z lutego 1996 (Vol.19 No.2) oraz o edycji Signature w sierpniu 2000 (Vol.23 No.8); Chip Stern pisał o RM7si Signature w październiku 2002 (Vol.25 No.10).

Dane techniczne

Opis: dwudrożny, bass-reflex, podstawkowy zestaw głośnikowy. Głośniki: 1" miękka kopułka Sonatex, 7" niskotonowy z metalową membraną. Pasmo przenoszenia: 42Hz–20kHz, ±2dB. Efektywność: 86dB/2.83V/m, 4 pi (bezechowa). Impedancja: 8 omów nominalna, 7 omów minimalna.
Wymiary: 15" (381mm) W na 9" (228.6mm) S na 12" (304.8mm) G. Masa w opakowaniu: 55 funtów (25 kg)/para.
Wykończenie: fornir naturalny.
Numer seryjny recenzowanej pary: 70821 L/R.
Przybliżona liczba dilerów: 32.
Producent: Joseph Audio, Inc., P.O. Box 1529, Melville, NY 11747. Tel: (800) 474-4434. Fax: (631) 424-7086. Internet: www.josephaudio.com.
Dystrybutor: Moje Audio -  www.mojeaudio.pl

Towarzyszący sprzęt

Źródła analogowe: gramofon VPI TNT IV, ramię Immedia RPM, wkładka Koetsu Urushi; gramofon Rega Planar 3, ramię Syrinx PU-3, wkładki Clearaudio Virtuoso Wood oraz Aurum Beta S.
Źródła cyfrowe: odtwarzacze CD Lector CDP-7T, California Audio Labs Icon Mk.II Power Boss, Creek Destiny, Creek CD53 Mk.II; odtwarzacz DVD Pioneer DV-333.
Przedwzmacniacze: gramofonowy Vendetta Research SCP-2D, liniowy Audio Valve Eklipse.
Wzmacniacz mocy: Audio Research VT100 Mk.II.
Wzmacniacze zintegrowane: Creek Destiny i 5350SE.
Kolumny głośnikowe: Amphion Helium2, Monitor Audio Silver RS6.
Kable: Interkonekty: MIT MI-350 CVTwin Terminator, MI-330SG, Terminator. Głośnikowe: Acarian Systems Black Orpheus.
Akcesoria: Różne ASC, Bright Star, Celestion, Echo Busters, Salamander Designs, Simply Physics, Sound Anchor, VPI. - Robert J. Reina

Pomiary

Moje oszacowanie efektywności napięciowej Joseph Audio RM7XL Special Edition na osi głośnika wysokotonowego mieściło się w granicach błędu pomiarowego w stosunku do danych katalogowych i wyniosło 85.5 dB(B)/2.83V/m - nieznacznie poniżej wynoszącej 87 dB średniej dla 630 kolumn, które mierzyłem w ostatnich 17 latach. Impedancja pozostaje powyżej 8 omów dla niemal wszystkich częstotliwości i opada do minimum równego 7.15 oma dla 200Hz (Rys.1). Dzięki temu, a także dzięki ogólnie małej wartości fazy, RM7XL będzie bardzo łatwym obciążeniem do wysterowania dla wzmacniaczy.

Rys.1 Joseph Audio RM7XL Special Edition, impedancja elektryczna (linia ciągła) oraz faza (linia przerywana). (2 omy/pionową podziałkę)

Przy skali w jakiej drukowane są charakterystyki w tym czasopiśmie trudno to zauważyć, ale na charakterystyce impedancji jest mała nieciągłość pomiędzy 300Hz a 400Hz, powiązana ze stosunkowo silnym rezonansem obudowy na 367Hz, znalezionym przeze mnie na bocznej ściance (Rys.2) i wykrytym także we wcześniejszych wersjach tego zestawu. Ten wykres kumulatywnego wygasania spektrum został obliczony z sygnału z akcelerometru przytwierdzonego w centrum bocznej ścianki. Inny rezonans można zobaczyć na 130Hz. Jednak Bob Reina nie zgłaszał braku klarowności w niższej części średnicy, który by mógł wynikać z takiego zachowania obudowy. Prawdopodobnie te rezonanse wyglądają gorzej niż brzmią.

Rys.2 Joseph Audio RM7XL Special Edition, kumulatywne wygasanie spektrum obliczone z sygnału z akcelerometru przytwierdzonego w centrum bocznej ścianki (sygnał MLS zasilający kolumnę, 7.55V; pasmo pomiaru 2kHz).

Siodło wokół 43Hz na wykresie modułu impedancji sugeruje, ze tam właśnie jest częstotliwość na jaką nastroił obudowę port o średnicy 1.75 cala. Odpowiadający temu punkt minimalnego wychylenia dla głośnika niskotonowego (rys.3, dolna krzywa poniżej 70Hz) znajduje się na 40Hz, podczas gdy maksymalne promieniowanie tunelu wypada na nieco wyższej częstotliwości (górna krzywa poniżej 70Hz). Głośnik niskotonowy ma zasadniczo płaską charakterystykę na osi w swoim paśmie pracy, aż do 1,5 kHz gdzie ciężar promieniowania przejmuje głośnik wysokotonowy. Wykres pokazuje, że głośnik wysokotonowy ma lekko wznoszącą charakterystykę na osi, ale pasmo rozciąga się do 30kHz, na których kończy się ten wykres.

Rys.3 Joseph Audio RM7XL Special Edition, zwrotnica akustyczna na osi głośnika wysokotonowego w odległości 50", skorygowana z uwzględnieniem charakterystyki mikrofonu, z charakterystykami bliskopolowymi otworu i głośnika niskotonowego wykreślonymi poniżej 300Hz.

Chociaż marka Joseph Audio zyskała sławę dzięki projektom stosującym topologię zwrotnic Infinite Slope autorstwa Richarda Modaferri, zbocza na rysunku 3 są dużo łagodniejsze aniżeli - na przykład - w przypadku RM7si Mk.2 Signature. Proszę sprawdzić pomiary na rysunku 3 w recenzji tych kolumn z sierpnia 2000 roku. Wygląda na to, że głośnik wysokotonowy w nowych kolumnach ma zbocze 18dB/oktawę, a głośnik niskotonowy ma zbocze 24dB/oktawę. W wyniku tego, nieuniknione rezonanse metalowej membrany głośnika niskotonowego nie są tak dobrze stłumione jak we wcześniejszych kolumnach. Mimo wszystko, rezonans o najwyższym poziomie, na 7kHz, jest nadal 15dB poniżej poziomu głośnika wysokotonowego dla tej częstotliwości, a jego wysoka dobroć Q może też przyczyniać się do braku słyszalności tego rezonansu, przynajmniej przy ciągłych tonach. (Ten rezonans będzie pobudzany przez muzyczne transjenty.)

Rys.4 pokazuje jak te poszczególne krzywe sumują się na osi głośnika wysokotonowego RM7XL w polu dalekim, uśrednione w poziomym oknie 30°. Charakterystyka przenoszenia jest bardzo gładka i równa, chociaż jest widoczne nieduże bliskopolowe wybrzuszenie w górnym basie, co sugeruje, że strojenie głośnika niskotonowego jest nieco przetłumione. Niskie tony są całkiem dobrze rozciągnięte jak na zestawy podstawkowe. Charakterystyka głośnika wysokotonowego w dwóch górnych oktawach podnosi się o parę decybeli za wysoko, co wiąże się z obserwacją BJR na temat analityczności głośnika wysokotonowego.

Rys.4 Joseph Audio RM7XL Special Edition, bezechowa charakterystyka przenoszenia na osi głośnika wysokotonowego w odległości 50", uśredniona w poziomym oknie 30° i skorygowana dla uwzględnienie charakterystyki mikrofonu, z sumą promieniowania otworu i głośnika niskotonowego wykreśloną poniżej 300Hz.

Pozioma charakterystyka kierunkowa Joseph'a (rys.5) pokazuje generalnie równomierne krzywe, choć z nieco nierównym wybrzuszeniem w dolnej oktawie pasma przenoszenia głośnika wysokotonowego. Charakterystyka głośnika wysokotonowego opada na bokach powyżej 10kHz, ale nie tak szybko jak w niektórych innych 1-calowych kopułkach. W płaszczyźnie pionowej (rys.6), RM7XL zachwuje dobrą równowagę w całkiem szerokim zakresie wysokości słuchacza, z dziurą w rejonie zwrotnicy pojawiającą się tylko dla ekstremalnych pozycji powyżej i poniżej osi głośnika wysokotonowego.

Rys.5 Joseph Audio RM7XL Special Edition, pozioma charakterystyka kierunkowa w odległości 50", znormalizowana do charakterystyki na osi, od tyłu do przodu kolejno: charakterystyki względne dla odchyleń od osi 90-5°, charakterystyka odniesienia, charakterystyki względne dla odchyleń od osi 5-90°.

Rys.6 Joseph Audio RM7XL Special Edition, pionowa charakterystyka kierunkowa w odległości 50", znormalizowana do charakterystyki na osi głośnika wysokotonowego, od tyłu do przodu: charakterystyki względne dla odchyleń 45-5° powyżej osi, charakterystyka odniesienia, charakterystyki względne 5-45° poniżej osi.

W dziedzinie czasu, odpowiedź RM7XL na skok napiecia (rys.7) pokazuje, że obydwa głośniki są podłączone w fazie, a indywidualne charakterystyki głośników wysokotonowego i niskotonowego (rys.8) pokazują, że mała nierówność na 4ms na rysunku 7 jest zwiazana z odpowiedzią głośnika wysokotnowego (czerwona krzywa). Fakt, że idący ku gorze skok głośnika niskotonowego zbiega się z idącym ku górze do osi powrotem skoku głośnika wysokotonowego jest powiązany z dobrą integracją głośników w dziedzinie czasu, co widać na rysunku 4.

Rys.7 Joseph Audio RM7XL Special Edition, odpowiedź na skok napięcia na osi głośnika wysokotonowego w odległości 50" (okno czasowe 5ms, pasmo 30kHz).

Rys.8 Joseph Audio RM7XL Special Edition, odpowiedź na skok napiecia na osi głośnika wysokotonowego w odległosci 50" dla głośnika wysokotonowego (czerwony) i głośnika niskotnowego (niebieski) (okno czasowe 5ms, pasmo 30kHz).

I na koniec, wykres kumulatywnego wygasania spektrum RM7XL (rys.9) jest bardzo czysty, chociaż szczątkowy rezonans głośnika niskotonowego na 7.2kHz zaznacza swoją obecność.

Rys.9 Joseph Audio RM7XL Special Edition, wykres kumulatywnego wygasania spektrum w odległości 50" (czas narastania 0.15ms).

Ogólnie 'XL kontynuuje tradycję znakomitych wyników pomiarowych, ustanowioną przez wcześniejsze wersje kolumn Joseph Audio RM7. - John Atkinson